Karışım, birden fazla maddenin kimyasal özellikleri değişmeyecek şekilde bir araya gelmesiyle oluşan madde topluluğudur. Saf maddeler element ve bileşiklerden oluşur. Fakat; maddelerin çoğu ne tek bir elementtir; ne de tek bir bileşiktir. Maddelerin çoğu saf madde olmayan karışımlardır. Karışımlar homojen ve heterojen olmak üzere ikiye ayrılır.
İçindekiler
1 Örneklemeler
2 Karışımların özellikleri
3 Karışımlar
3.1 Homojen karışımlar
3.2 Heterojen karışımlar
3.3 Karışımların özellikleri
3.4 Bileşik ve karışım arası farklar
Örneklemeler
Karışımlara örnek olarak; toprak, hava, içme, süt, ayran, tunç, Türk kahvesi, çay vb. verilebilir. Benzin, mazot, gaz yağı ve odun gibi ticari maddeler de karışımdır. Karışımı oluşturan bileşenler birbirleriyle sadece karışmışlar, kimyasal bağlarla birbirlerine bağlanmamışlardır. Karışım içinde kendi kimyasal ve fiziksel özelliklerini korurlar.
Örnek 1: Havanın büyük bir kısmı azot ve oksijen gazlarından oluşur. Havayı oluşturan oksijen ve azot gazları özelliklerini muhafaza etmektedir. Bu gazların özellikleri, saf haldeki özellikleriyle aynıdır.
Örnek 2: Deniz suyunun büyük bir kısmı su ve tuzdan oluşur. Deniz suyundaki tuz ve su özelliklerini muhafaza etmektedir.
Karışımların özellikleri
Karışımı oluşturan birkaç maddeler kendi özelliklerini kaybetmezler. Tuzlu suda su ve tuz tadı algılanır.
Karışımı oluşturan maddelerin miktarları arasında belirli bir oran yoktur. İstenildiği oranda karıştırılabilirler. Az şekerli veya çok şekerli çay olur.
Karışımların erime ve kaynama noktaları sabit değildir. Tuzlu su bazen 103 bazen 110 derecede kaynar, donma noktası ise -5 veya -10 derece olabilir.
Karışımların belirli bir kimyasal formülleri yoktur. Oksijen elementi, O ile su bileşiği H2O ile gösterilir fakat karışımlarda madde isimleri hepsi birden söylenir.
Karışımlar fiziksel yollarla oluşur ve bileşenlerine fiziksel yollarla ayrılırlar.
Homojen karışımlar
Her tarafında aynı özelliği gösteren, tek bir madde gibi gözüken karışımlardır. Karışımı meydana getiren maddeler gözle veya optik aletlerle görülemezler, Homojen karışımlara genel olarak “çözeltiler” de denir. Tuzlu su, şekerli su, alkollü su, çeşme suyunu homojen karışıma örnek verebiliriz.
Heterojen karışımlar
Ana madde: Heterojen
Her tarafta aynı özelliği göstermeyen ve içindeki taneciklerin gözle görülebildiği karışımlardır.
Heterojen karışımlar kendi aralarında süspansiyon, emülsiyon, aerosol ve koloit gibi gruplara ayrılır.
Yer altından çıkarılan maden filizleri, kaya parçaları, odun parçaları, bir bitki yaprağı, sis, ayran, petrol su karışımı, beton parçası, toprak heterojen karışımlara örnek verilebilir.
Süt çıplak gözle homojen gibi gözükmesine rağmen mikroskopla bakıldığında (yağ damlacıklarından dolayı) heterojen olduğu gözlenir. Heterojenlik mikroskopla tespit edildiği gibi tyndall ışığı etkisi ile de tespit edilebilir.
Heterojen karışımlar, emülsiyon, süspansiyon, koloit, aerosol olmak üzere dörde ayrılır.
Emülsiyon: Bir sıvıda çözünmeyen başka bir sıvının heterojen olarak bulanık bir şekilde dağılmış hâlidir. Su–zeytinyağı karışımı, su–benzin karışımı, gibi.
Süspansiyon: Bir sıvıda çözünmeyen katının heterojen olarak dağılmış şeklidir. Su–kum karışımı, su–tebeşir tozu karışımı gibi.
Kolloid: Bir maddenin sıvı içerisinde asılı kalmasıyla oluşan karışımlara denir. Homojen gibi görünürler, karışımı oluşturan maddeler gözle görülemezler, ancak karışımdan ışın demeti veya lazer ışını geçirilerek fark edilebilirler. Duman, jöle, boya gibi maddeler buna örnektir.
Aerosol: Bir katı veya sıvının gaz içinde dağılmasıyla oluşan karışımlardır. Sis, sprey, baca dumanı buna örnektir. Aerosol karışımların çoğu koloite örnektir.
Karışımların özellikleri
Karışımı oluşturan maddelerin kimyasal özelliklerinde değişiklik olmaz.
Saf değildir.
Fiziksel yollarla ayrıştırılır.
Erime ve kaynama noktaları çözünenin derişimine bağlı olduğundan sabit değildir.
Karışımların öz kütleleri sabit değildir. Karışımı oluşturan maddelerin miktarına bağlı olarak karışımın öz kütlesi değişir.
Karışımın yapısında farklı cins atom veya molekül vardır.
Karışımda bulunan maddelerin miktarı gelişi güzeldir; aralarında belirli, sabit bir oran yoktur.
Bileşik ve karışım arası farklar[değiştir | kaynağı değiştir]
Bileşikler aynı cins moleküllerden, karışımlarda ise farklı cins atom veya moleküllerden meydana gelir.
Bileşikler kimyasal yollarla, karışımlar ise fiziksel yollarla birleştirilir-ayrıştırılırlar.
Bileşikteki atomlar belirli kütle oranlarında birleşirlerken karışımlarda ise belirli bir oran yoktur.
Bileşiklerin sabit bir öz kütleleri varken,karışımların öz kütleleri karışımdaki maddelerin birleşme oranlarına bağlı olarak değişir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder